ADDA FRAS (1240? - 1320?), bardd a brudiwr o fri

Yn ôl Dr. John Davies a Thomas Stephens, blodeuai tua 1240. Cyfeirir ato yn Peniarth MS 94 (26), a Llanstephan MS. 119 (82) fel gwr yn byw tua 1038, ac yn cydoesi â Goronwy Ddu o Fôn. Ond yn G. P. Jones, Anglesey Court Rolls, 1346, tt. 37 a 39, ceir sôn am 'the son of Adda Fras', a 'the suit of Goronwy Ddu, attorney for the community of the Township of Porthgir.' Yn Dafydd ap Gwilym a'i gyfoeswyr 156 cyplysir ef â Chasnodyn (c.1290 - 1340) gan Gruffydd Gryg (c. 1340 - 1412). Buasai 1240 - 1320, felly, heb fod ymhell o'i le fel cyfnod ei oes. Claddwyd ef yn abaty Maenan ger Conwy (Gwaith Tudur Aled, i, 83). Ei athro, yn ôl Llanstephan MS. 133 (617), oedd Wmbar.

Y mae'r beirdd diweddarach yn cyfeirio ato'n fynych yn y marwnadau a ganent i'w gilydd, nid yn unig fel daroganwr, ond fel meistr ar gelfyddyd y beirdd, e.e. yn Peniarth MS 94 (144) a Gwaith Tudur Aled, ii, 743, ac, yn arbennig, farwnad Tudur Aled i Ddafydd ab Edmwnt (nad oedd yn enwog fel daroganwr) (Gwaith Tudur Aled, i, 283). Ychydig, yn gymharol, o'i waith a ddaeth i lawr i ni. Ni ellir bod yn gwbl sicr, ar hyn o bryd, faint ohono sy'n ddilys, oblegid priodolir peth ohono i feirdd eraill.

Awdur

• Raymond Wallis Evans, (1910 - 2001)

Ffynonellau

• Archifau LlGC: Peniarth MS 94: Llyfr Thomas Wiliems
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 133: Poetry
• Gwilym Peredur Jones, Anglesey Court Rolls yn Trafodion Cymdeithas Hynafiaethwyr a Naturiaethwyr Môn
• Ifor Williams a Thomas Roberts, (goln.), Cywyddau Dafydd ap Gwilym a'i Gyfoeswyr
• T. Gwynn Jones (gol.), Gwaith Tudur Aled (1926)

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Adda Fras

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q18535432

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/