JENKIN, JOHN ('Ioan Siengcin '; 1716 - 1796), prydydd ac athro

Ganwyd yn y Cwm Du, Llechryd, 1716, mab Jenkin Thomas, crydd, pregethwr Ymneilltuol, a phrydydd, ac awdur yr ' In Laudem Authoris ' yn Drych y Prif Oesoedd, 1716. Dysgodd grefft grydda gan ei dad, a bu'n dilyn honno yn Aberteifi hyd 1754 pan gymhellwyd ef gan Griffith Jones, Llanddowror, i fynd i Nanhyfer i gadw ysgol Gymraeg. Trowyd hon yn ysgol Saesneg yn 1780. Daliodd yntau yn athro arni hyd 1793 o leiaf. Bu farw yn 1796 ac fe'i claddwyd yn Llangoedmor. Cafodd addysg farddol gan ei dad. Dylanwadwyd arno'n drwm gan Ramadeg Siôn Rhydderch. Canai yn y mesurau caeth a rhydd i'r uchelwyr, yn enwedig i'w noddwr Thomas Lloyd, Cwmgloyn. Ymwelodd ag eisteddfod Llanidloes 1772, a threfnu eisteddfod Aberteifi 1773. Adnabu 'Ieuan Brydydd Hir' a chanodd englyn beddargraff i Lewis Morris.

Awdur

• Dr Geraint Bowen

Ffynonellau

• Archifau LlGC: NLW MS 19B
• Cardiff Manuscript 1 (56)
• Dyddan-gerdd, sef Casgliad o Ganiadau Difyr o Waith Ioan Siencyn, 1823
• Almanac W. Hywel (Llanidloes 1773), 1774
• Blodau Dyfed (1824), 1824
• Diliau'r Awen, sef, Crynodeb o Waith Awenyddol … Evan Thomas Rhys … ac eraill (1842), 1842
• Griffith Jones (Glan Menai), Enwogion Sir Aberteifi (1868), 1863
• 'Gwynionydd,' Enwogion Ceredigion (1869), 1869
• Yr Adolygydd, iii, 53
• Cymru (O.M.E.), vii, 173
• Y Geninen, x, 78

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Ioan Siencyn

Dolenni Ychwanegol

• Archifau LlGC: NLW ex 1836: Beirdd Cwm-du
• CBHC: Enwau Lleoedd Hanesyddol: Allt Cwm du
• Wikidata: Q13129264

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/