JONES, EVAN ('Gwrwst ab Bleddyn Flaidd ' neu'n fwy cyffredin ' Gwrwst '; 1793 - 1855), gweinidog Bedyddwyr a llenor

Ganwyd yn Llanddoged 26 Awst 1793. Dechreuodd bregethu 'n 18 oed, a phenodwyd ef yn genhadwr i Lŷn ac Eifionydd yn 1815. Ordeiniwyd ef yn Garn Dolbenmaen, 25 Tachwedd 1817, ac ymsefydlodd yn Llangollen yn 1820 ac yn Nolgellau yn 1822. Aeth i Gasbach (Castleton) ym Medi 1823, ac yno y bu hyd ei farwolaeth ar 1 Rhagfyr 1855. Yn 1824 priododd Mary Morgan, Maesyfelin, St. Lythans, a ganed iddynt 12 o blant.

Bu ei weinidogaeth yng Nghasbach yn hynod o lwyddiannus - aeth yr aelodau ar gynnydd, agorwyd canghennau yn Llaneurwg (St. Mellons) yn 1833 a Llansantffraid (St. Bride, Wentloog) yn 1838, a chodwyd amryw i'r weinidogaeth - yn eu plith J. R. Morgan ('Lleurwg').

Ymgyfathrachodd lawer â llenorion ei ddydd, megis ' Robert ap Gwilym Ddu ' a ' Dewi Wyn o Eifion,' a bu'n weithgar gyda Chymreigyddion Dolgellau. Cyhoeddodd Gwentwyson: sef Ymdrechfa y Beirdd; neu Awdlau Galarnadol am … y Parch. Thomas Price (Carnhuanawc), 1849, a thybiwyd mai ef a gyfieithodd Traethawd ar Faddeuant Pechod, 1809, o waith Abraham Booth, er nad oedd ond llanc ieuanc iawn ar y pryd - gweler dan Evan Jones 1777 - 1819.

Enillodd Robert Ellis ('Cynddelw') wobr Iforiaid Casbach am awdl farwnad iddo ym Mai 1856.

Awdur

• Benjamin George Owens

Ffynonellau

• Hanes y Bedyddwyr yn Nghymru
• Geirlyfr Bywgraffiadol o Enwogion Cymru (1870)
• Seren Gomer, 1856

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733032

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/