MORGAN, JOHN (1827 - 1903), clerigwr a llenor

Enw: John Morgan
Dyddiad geni: 1827
Dyddiad marw: 1903
Rhiant: John Morgan
Rhyw: Gwryw
Galwedigaeth: clerigwr a llenor
Maes gweithgaredd: Crefydd; Llenyddiaeth ac Ysgrifennu
Awdur: Walter Thomas Morgan

Ganwyd ger Trefdraeth, Sir Benfro, 22 Mawrth 1827, unig fab John Morgan, prifathro ysgol Madam Bevan yn Nhrefdraeth, lle hefyd yr hyfforddid athrawon. Addysgwyd ef yn ysgol ramadeg Aberteifi ac athrofa'r Fenni. Ordeiniwyd ef gan yr esgob Ollivant yn 1850 a daeth yn gurad Cwmafon, 1850-2, ficer Pontnewynydd, 1852-75, a rheithor plwyfi unedig Llanilid a Llanharan o 1875 hyd ei farwolaeth. Pregethai lawn mor effeithiol yn Gymraeg ag yn Saesneg, a cheir yr enghreifftiau gorau o'i arddull yn ei bregethau cyhoeddedig yn y ddwy iaith. Cyfieithodd rannau o'r 'Anacreon' a 'Chevy Chase' yn Gymraeg a throsodd emynau 'Pantycelyn' yn Saesneg. Cyhoeddodd hefyd gyfrolau o farddoniaeth Saesneg dan y teitlau, My Welsh Home, 1870, ar fesur 'In Memoriam'; a A Trip to Fairyland or Happy Wedlock, gyda darnau eraill a chyfieithiadau o emynau Cymraeg, 1896. Yn 1892 cyhoeddodd Four Biographical Sketches - ysgrifau ar yr esgobion Ollivant a Thirlwall, Griffith Jones, Llanddowror, a Syr Thomas Phillips. Ysgrifennai yn aml i'r cylchgronau Cymraeg, a hefyd i'r Spectator, Saturday Review, Churchman, a'r Western Mail. Ymladdodd yn gadarn dros hawliau'r Eglwys Sefydledig, ac ef, yn ôl yr archesgob Benson, oedd y galluocaf a'r dysgedicaf o amddiffynwyr yr Eglwys. Bu farw yn Llanilid, 23 Mai 1903, a chladdwyd yn y fynwent yno.

Awdur

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/

Mae'r Bywgraffiadur Cymreig yn cael ei ddarparu gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru a Chanolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru. Mae ar gael am ddim ac nid yw'n derbyn cymorth grant. Byddai cyfraniad ariannol yn ein helpu i gynnal a gwella'r wefan er mwyn i ni fedru parhau i gydnabod Cymry sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i fywyd yng Nghymru a thu hwnt.

Ewch i'n tudalen codi arian am ragor o wybodaeth.