PARRY (a JONES-PARRY) (TEULU), Madryn, Llŷn
Nid Madryn oedd cartref cynhenid y Parrïaid. Y cyntaf o'r teulu yng Nghymru oedd GEOFFREY PARRY (bu farw 24 Ebrill 1658), swyddog ym myddin y Weriniaeth. Piwritan selog a hanoedd o blwyf Paston yn Sir Amwythig, ac a briododd ag un o ferched Cefn Llanfair (Llŷn) (J. E. Griffith, Pedigrees, 224); eu mab hwy oedd y LOVE PARRY cyntaf (1654 - 1707) - bu cynifer â chwech o'r enw 'Love' yn nhreigl y teulu - Eglwyswr mawr a roes gardodau lawer i eglwys Llanbedrog.
Ei ŵyr ef, a'r trydydd LOVE PARRY (1720 - 1778), a ddaeth â Madryn i'r teulu (ac a symudodd yno i fyw), drwy ei briodas â Sidney, gor-ŵyres Jane chwaer Owen Hughes ' yr Arian Mawr ' - yr oedd Owen Hughes wedi prynu stad Madryn gan William Madryn, yr olaf o'r hen deulu (Griffith, op. cit., 242). Ni thyfodd eu mab hwy (' Love ' eto) i oedran gŵr, ac yn 1780 priododd ei chwaer Margaret â'i chefnder THOMAS PARRY JONES -PARRY (1762 - 1835) o'r Llwyn Onn, Wrecsam. Daeth y gŵr hwn â chryfder adnewyddol i deulu Madryn drwy ei ddulliau manwl a'i wybodaeth o fyd busnes - bu ar y blaen (gyda'i gyd-frawd-yng-nghyfraith G. Ll. Wardle) i gael ffordd o Bortinllaen i'r Traeth Mawr, ac yn yr ymdrech aflwyddiannus i wneud Portinllaen yn 'packet-station' i Ddulyn.
Mab i hwn oedd Syr LOVE JONES -PARRY (1781 - 1853), 'yr hen Syr Love,' aelod seneddol dros fwrdeisdrefi Arfon yn 1837 a chadeirydd y frawdlys chwarterol am flynyddoedd
Mab iddo yntau oedd
Syr THOMAS LOVE DUNCOMBE JONES-PARRY (1832 - 1891), Aelod Seneddol
Ganwyd 6 Ionawr 1832. Daeth ef i gryn enwogrwydd yn 1868, fel Rhyddfrydwr, trwy gipio cynrychiolaeth sir Gaernarfon oddi ar fab yr arglwydd Penrhyn cyntaf; yn lecsiwn 1874 bu'n aflwyddiannus yn erbyn yr un gŵr; yn 1882 etholwyd ef dros y bwrdeisdrefi, ac eto yn 1885, ond collodd y sedd yn etholiad Gorffennaf 1886. Eisoes yn yr un flwyddyn cawsai siomedigaeth drom arall - cael ei anwybyddu gan Gladstone ym mhenodiad arglwydd-raglaw'r sir; ond lliniarwyd rhyw gymaint ar y siom drwy ei urddo'n farwnig. Nid oedd yn wleidyddwr mawr nac yn ymadroddwr huawdl, ond yr oedd ganddo stôr o synnwyr cyffredin a ffraethineb, fel y praw toreth fawr ei ddywediadau ar lafar gwlad. Yr oedd yn fwy amrywiol ei ddiddordebau na'r sgwïer cyffredin; yr oedd enw barddol ganddo, ac yr oedd yn gyfaill mawr i'r bardd 'Talhaiarn'; bu'n paratoi'r ffordd i sefydlu'r Wladfa Gymreig ym Mhatagonia; ac yr oedd ganddo feddwl mawr o Joseph Morris, pregethwr gyda'r Annibynwyr a fforman y gweithwyr ar stad Madryn. Bu farw 18 Rhagfyr 1891.
Awdur
- Thomas Richards, (1878 - 1962)
- J. E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families (1914), 116, 177, 224, 242, 278
- Llawysgrif Bangor yng Ngholeg y Gogledd, Bangor 1125 (1-69)
- W. R. Williams, The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliest times to the present day, 1541-1895 (Brecknock 1895), 64, 69, 70
- The Poll for a Knight of the Shire [of Caernarvon], 24 November 1868 (Bangor 1869)
- Yale papers 1-37, 45-84, a Morfa papers 1, D, yn llyfrgell Coleg y Gogledd
- Cybi,' Cymeriadau Hynod Sir Gaernarfon (1923), 27-39
- David Thomas Davies, Hanes Eglwysi a Phlwyfi Lleyn (Pwllheli 1910), 62
Ffynonellau
- Erthygl Wicipedia: Love Parry Jones-Parry
- Erthygl Wicipedia: Love Jones-Parry
Darllen Pellach
- H. J. Hughes, Sir Love Jones Parry Bart. (of Castell Madryn, Pwllheli)
Delweddau
Dyddiad cyhoeddi: 1953
Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/
Mae'r Bywgraffiadur Cymreig yn cael ei ddarparu gan Lyfrgell Genedlaethol Cymru a Chanolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru. Mae ar gael am ddim ac nid yw'n derbyn cymorth grant. Byddai cyfraniad ariannol yn ein helpu i gynnal a gwella'r wefan er mwyn i ni fedru parhau i gydnabod Cymry sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i fywyd yng Nghymru a thu hwnt.
Ewch i'n tudalen codi arian am ragor o wybodaeth.