IEUAN DEULWYN (fl. c. 1460), bardd

brodor o Gydweli, Sir Gaerfyrddin. Cadwyd llawer o'i waith mewn llawysgrifau, y rhan fwyaf ohono yn gywyddau i gylch eang o foneddigion cyfoes. Yn eu plith ceir rhai i Wiliam, iarll Penfro, a'i frawd Syr Rhisiart Herbert, a laddwyd ym mrwydr Banbury (1469), ac i fab ifanc Syr Rhisiart, i Dr. Siôn Morgan, esgob Tyddewi, Wiliam Siôn o Lanegwad, Dafydd Llwyd ap Gwilym o Gastell Hywel, Llywelyn ap Dafydd ab Einion o Lanllawddog a'i deulu, Siôn ap Dafydd o'r Llys Newydd, a Siôn Lewys a'i dad o Brysaddfed ym Môn. Canodd gywyddau crefyddol a serch, a hefyd gywydd ymryson i Bedo Brwynllys. Yr oedd Ieuan yn bleidydd poeth i wŷr York, ac un o'r pethau y mae'n ei ddannod i Bedo Brwynllys yw ei fod 'yn chwarae'r ffon ddwybig yn y mater hwn. Cedwir cywydd marwnad Hywel Rheinallt (neu Hywel ap D. ab Ieuan ap Rhys, yn ôl un llawysgrif - gweler Mynegai) iddo ef a'r tri bardd, Dafydd Nanmor, Deio ab Ieuan Du, a Tudur Penllyn; cadwyd hefyd gywydd marwnad Tudur Aled i D. ab Edmwnd, Rhys Nanmor, a Ieuan Deulwyn.

Awdur

• Ray Looker

Ffynonellau

• Jones a Lewis, Mynegai i Farddoniaeth y Llawysgrifau (1928)
• Llawysgrif Bodewryd yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth 1 (248)
• Llawysgrifau Brogyntyn yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth 1 (191), 2 (377-83, 534-5), 6 (211b, 224b)
• Archifau LlGC: Cwrtmawr MS 129B (121, 193, 214), Cwrtmawr MS 448A (114)
• Archifau LlGC: NLW MS 16B (53), NLW MS 552B (107), NLW MS 727D (26), NLW MS 728D (45), NLW MS 832E (14), NLW MS 836D (44), NLW MS 1246D (165, 409), NLW MS 1553A (126, 150, 257), NLW MS 2026B (111b), NLW MS 4710B (259, 267), NLW MS 5269B (169, 210, 214), NLW MS 5272C (86), NLW MS 6511B (181-8, 196b, 277b), NLW MS 6681B (454), NLW MS 10893E (77, 90), NLW MSS 13063B (59b, 75b), NLW MS 13068B (119), NLW MS 13070B (183), NLW MS 13079B (56), NLW MS 13167B (161, 163)
• Swansea Manuscript 1 (324)
• Ifor Williams, Casgliad o waith Ieuan Deulwyn o wahanol ysgriflyfrau (Bangor 1909), 1909
• Rhys Jones, Gorchestion Beirdd Cymru (1773, 1864), 1773
• Cymru yn hanesyddol, parthedegol, a bywgraphyddol (1875)
• J. Davies, Antiquæ linguæ Britannicæ et linguæ Latinæ, dictionarium duplex (1632)
• G. J. Williams, Traddodiad Llenyddol Morgannwg (1948) (mynegai)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q16988685

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/