DAVIES, JOHN ('Siôn Dafydd,' ' Siôn Dafydd Lâs '; bu farw 1694), ' bardd teulu ' Nannau, gerllaw Dolgellau;

Dywedir ei eni yn y Pandy, Llanuwchllyn, a thybir iddo fyw am gyfnod yn Tŷ'n-y-ffridd. Awgryma Evan Roberts, Llandderfel (Seren y Bala, 29 Tachwedd 1950), mai efe a gyfansoddodd yr alaw a elwid gynt yn ' Dafydd y Garreg Las ' ('Pant corlan yr ŵyn ' yw ei henw erbyn hyn); os felly, y mae'n debyg ei fod yn delynor hefyd.

Y mae'n bwysig am ei fod ymhlith y to diwethaf o'r beirdd a noddid gan aelodau'r hen deuluoedd tiriog Cymreig. Canodd i deuluoedd yng Ngogledd Cymru - Nannau, Doluwcheogryd, Maesyneuadd, Glyncywarch, Dolaugwyn, Cefnamwlch, Gloddaeth, Bodysgallen, Corsygedol, Maesypandy, Tanybwlch, etc. Heblaw cywyddau ac englynion, canodd garolau. Ysgrifennodd farwnadau pan fu farw'r bardd Edward Morus, a Morris Parry, ' person Llanelian ag un o'r prydyddion goreu yn ei amser'; canodd farwnad y brenin Siarl II hefyd. Canwyd marwnadau iddo yntau gan Owen Gruffydd, Llanystumdwy - gweler O. M. Edwards, Gwaith Owen Gruffydd ('Cyfres y Fil'); yn ôl y cywydd hwn yn 1694 y bu John Davies farw - a chan Lewis Owen (gweler Cwrtmawr MS 5B (i-ii) ).

Yr oedd 'Siôn Dafydd ' yn ewythr i David Jones o Drefriw, argraffydd a chyhoeddwr; ar hyn gweler Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, vii, 73-4.

Awdur

• Menai Williams

Ffynonellau

• Y Geninen (Gŵyl Dewi), 1890
• John Fisher (gol.), The Cefn Coch MSS. two MSS. of Welsh poetry written principally during the 17th century (Lerpwl 1899)
• Charles Ashton, Hanes llenyddiaeth Gymreig o 1651 O.C. hyd 1850 (1893)
• Y Brython (Tremadog), iv, 264
• Cardiff Manuscripts 47-8, 64-7, 84
• Additional Manuscripts in the British Museum 10314, 12230, 14888, 14975, 15010
• Llawysgrifau Bangor yn Llyfrgell Coleg y Gogledd, Bangor 84, 421, 758
• Gwyneddon Manuscripts 16, 119
• a'r llawysgrifau hyn yn Ll.G.C.:
• Bodewryd MS 2B
• Swansea 1-3
• Wynnstay 6
• Archifau LlGC: Cwrtmawr MS 5B (i-ii), Cwrtmawr MS 19A, Cwrtmawr MS 27E, Cwrtmawr MS 40B, Cwrtmawr MS 69C, Cwrtmawr MS 70D, Cwrtmawr MS 110B, Cwrtmawr MS 128A, Cwrtmawr MS 129B, Cwrtmawr MS 206B, Cwrtmawr MS 242B, Cwrtmawr MS 448A
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 7: The poetrical works of Lewis Glyn Cothi, Ieuan Brechfa and others
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 15: Poetry of Cynddelw, Bleddyn Fardd, &c.
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 133: Poetry
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 165: Poetry
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 166: Poetry, &c.
• Archifau LlGC: Llanstephan MS 167: Poetry
• Mostyn 96, 112, 130, 139, 143-4, 165
• Archifau LlGC: Peniarth MS 91: Barddoniaeth
• Archifau LlGC: Peniarth MS 124: Barddoniaeth Owen Griffith a Griffith Phylip
• Archifau LlGC: Peniarth MS 198: Llyfr Brith Cors y Gedol
• Archifau LlGC: Peniarth MS 239: Casgliad o farddoniaeth
• Archifau LlGC: Peniarth MS 241: Casgliad o farddoniaeth
• Archifau LlGC: Peniarth MS 242: Barddoniaeth
• Archifau LlGC: NLW MS 279D
• Archifau LlGC: NLW MS 431B
• Archifau LlGC: NLW MS 436B
• Archifau LlGC: NLW MS 559B
• Archifau LlGC: NLW MS 593E
• Archifau LlGC: NLW MS 670D
• Archifau LlGC: NLW MS 672D
• Archifau LlGC: NLW MS 832E
• Archifau LlGC: NLW MS 836D
• Archifau LlGC: NLW MS 1244D
• Archifau LlGC: NLW MS 1246D
• Archifau LlGC: NLW MSS 1273C
• Archifau LlGC: NLW MS 1312C
• Archifau LlGC: NLW MS 1485A
• Archifau LlGC: NLW MS 1580B
• Archifau LlGC: NLW MS 4971C
• Archifau LlGC: NLW MS 8341B
• Archifau LlGC: NLW MS 9202B
• Archifau LlGC: NLW MS 9408C
• Archifau LlGC: NLW MS 9409C
• Archifau LlGC: NLW MS 12713C
• Archifau LlGC: NLW MS 12731E
• Archifau LlGC: NLW MS 12867D
• Archifau LlGC: NLW MS 13127A
• a Tanybwlch MS. (ffacsimili yn Ll.G.C.)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20733383

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/