MORUS DWYFECH, neu MORUS ap DAFYDD ab IFAN ab EINION (fl. c. 1523-1590), bardd

o Eifionydd neu o Lŷn, a gymerodd ei enw, y mae'n debyg, oddi wrth yr afon Dwyfech (Dwyfach heddiw). Cafodd ei drwydded yn eisteddfod Caerwys, 1523. Ni wyddys lawer o fanylion am ei fywyd, ond awgrymir iddo ddal perthynas agos â theulu Talhenbont cyn iddo fynd fel bardd teulu i Gefnamwlch. Ymddengys iddo gyfyngu ei deithiau clera i Wynedd; canodd i'r rhan fwyaf o deuluoedd bonheddig y cylch, ac yn eu plith rai Cefnamwlch, Clenennau, Ystumcegid, Talhenbont, Plas Du, Glyn Dwyfech, Castellmarch, Llwyndyrys, Bodfel, Glynllifon, Trefeilir, a Gwydir. Gadawodd hefyd lawer o gerddi ar amrywiol destunau eraill, yn cynnwys cywyddau dychan, cywyddau ac englynion i ferch, amryw englynion yn cynnwys rhai crefyddol, un i'w wraig ei hun, rhai ateb i Huw Arwystl ac hefyd i Wiliam Llŷn, un i dref Caernarfon, ac un arall i Nefyn. Gwnaeth ei ewyllys ar ffurf tri englyn. Ynddi dymunai ei gladdu ym Mhenllech, ac ymddengys oddi wrth gywyddau marwnad a gyfansoddodd Siôn Phylip a Huw Pennant i'r bardd iddo gael ei ddymuniad.

Awdur

• Ray Looker

Ffynonellau

• Owen Owens, 'Gweithiau Barddonol Morus Dwyfech' (traethawd M.A. Prifysgol Cymru, 1944, yn Ll.G.C.)

Darllen Pellach

• Erthygl Wicipedia: Morus Dwyfech

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q6915147

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/